Фармакогноз

Фармакогноз нь байгалийн гаралтай эх үүсвэрээс гаргаж авсан эм судлал юм. Америкийн фармакогнозын нийгэмлэгээс фармакогнозийг "эм, эмийн бодис эсвэл байгалийн гаралтай мансууруулах бодис эсвэл болзошгүй бодисын физик, хими, биохимийн ба биологийн шинж чанарыг судлах, мөн байгалийн гаралтай эх үүсвэрээс шинэ эм хайх" гэж тодорхойлдог.
"Фармакогноз" гэдэг үг нь грекийн фармакон (эм), гнозис буюу "мэдлэг" гэсэн үгнээс гаралтай. Фармакогнози хэмээх нэр томъёог Австрийн эмч Шмидт анх удаа 1811 онд хэрэглэж байжээ. Анх 19-р зууны үе ба 20-р зууны эхэн үед "фармакогнозийг" анагаах ухаан эсвэл түүхий эдийн шинжлэх ухааны салбар ("Варенкунде" Герман) нь мансууруулах бодисыг түүхий хэлбэрээр, эсвэл бэлэн бус хэлбэрээр авч үзсэн. Түүхий эм нь анагаах ухаанд ашигладаг ургамал, амьтан, ашигт малтмалын гаралтай хуурай, бэлтгэлгүй материал юм. Эдгээр материалыг фармакогнозия нэрээр судлах ажлыг Европ дахь Герман хэлээр ярьдаг нутгуудад анх боловсруулсан бол бусад хэлний газруудад Гален, Диоскоридын бүтээлээс авсан materia medica гэсэн хуучин нэр томъёог ихэвчлэн ашигладаг байжээ. Герман хэл дээр drogenkunde ("түүхий эмийн шинжлэх ухаан") гэсэн нэр томъёог мөн ижил утгатай хэрэглэдэг.